Natuurlijke afweer door jasmonzuur en salicylzuur

Natuurlijke afweer door jasmonzuur en salicylzuur

De weerbaarheid van planten bestaat uit minimaal twee bekende routes: de jasmonzuurroute en de salicylzuurroute. Als je deze intrinsiek aanwezige mechanismes weet te activeren neemt de weerstand van planten zodanig toe dat deze uit zichzelf schimmels en insecten buiten houden. Want juist op deze wijze hebben planten een evolutie van 450 miljoen jaar doorlopen.

Als planten te maken krijgen met belagers gaan zij van nature alarmstoffen aanmaken. Jasmonzuur wordt gevormd als planten worden aangeprikt door zuigende insecten. Maar ook als zij worden belaagd door schimmels die van nature de rommel opruimen omdat zij afhankelijk zijn van dood plantmateriaal zoals Botrytis en Phytopthera.

De organismen die zich het best ontwikkelen op levend plantmateriaal krijgen het erg moeilijk als de plant Salicylzuur maakt. Hierdoor kunnen planten zich behoorlijk wapenen tegen meeldauw, roest en schurft maar ook tegen blad-etende rupsen en kevers.  Deze verdedigingsmechanismen komen pas tot actie als er daadwerkelijk een aantasting tot stand komt. Een insect moet dus eerst de plant beschadigen waarna de plant in actie komt.  (Actie geeft reactie) De aanmaak van salicylzuur en jasmonzuur kunnen niet gelijktijdig plaatsvinden. Dat is evolutionair bepaald. Wellicht ook omdat de voorwaarden voor schimmelaantasting iets anders liggen dan voor insectenaantasting.

 

 

Als een plant in de verdediging schiet kost dat natuurlijk energie. Dat kan een groeivertraging opleveren omdat ook planten niet alles tegelijk kunnen. Die (tijdelijke) groeivertraging houdt automatisch in dat er een concurrentienadeel ontstaat. Daarom is een plant er alles aan gelegen om de afweer zo kort mogelijk actief te houden. Voor een snelle afbraak van de verdedigingshormonenzijn een aantal enzymen nodig die planten zelf aanmaken. De aanmaak van deze afbraakenzymen zijn weer sterk afhankelijk van de bemestingsbron. Als planten uitsluitend kunstmest krijgen met alleen de bekende hoofd- en spore elementen zal het moeilijk voor de plant zijn om een reeks van metabolieten aan te maken die ondermeer verantwoordelijk zijn voor de productie van enzymen.

Inmiddels weten we dat deze systemen ook sterk afhankelijk zijn van de opname van Calcium. Een goede afweer van planten door het activeren van hun genetisch vastgelegde afweersystemen is daarmee sterk afhankelijk van een compleet voedselpakket dat de planten krijgen aangeboden. De combinatie van complete voeding, de bacteriën en schimmels die helpen om deze voeding tot in de planten te krijgen en de toepassing van een harpine eiwit zoals ProAct en PreTect dragen beslist bij aan een beduidend hogere afweer tegen aantastingen. Deze biostimulanten leveren een bewezen bijdrage aan plantgezondheid en productiviteit. Daardoor zijn gelijktijdig veel minder bestrijdingsmiddelen nodig.