De archeologen van Den Ouden Bodac hebben recent een bureauonderzoek uitgevoerd voor de Rechtestraat 54 in Eindhoven. Wat levert zo’n bureauonderzoek ons nu op?
De archeologen van Den Ouden Bodac onderzoeken of er nog resten van een oude bierbrouwerij in Eindhoven in de bodem van de Rechtestraat te vinden zijn.
Eindhoven is in de periode 1213 en 1232 ontstaan als geplande stad. In 1232 krijgt de stad stadsrechten. Het historisch centrum van Eindhoven, waar het plangebied in gelegen is, is qua stratenpatroon nauwelijks veranderd sinds het ontstaan van de stad. De Rechtestraat is één van deze oudste straten van Eindhoven. Zo zijn er resten van een knuppelpad aangetroffen uit de 13e tot begin 14e eeuw. Dit diende als een soort wegdek om de begaanbaarheid te verbeteren. Ook staat de straat, met omliggende bebouwing, al aangeduid op kaartmateriaal uit het midden van de 16e eeuw. Vermoedelijk is er dus ook al vanaf de stichting van de stad bebouwing aanwezig in het plangebied.
Uit archiefmateriaal blijkt dat er vanaf 1545 wordt gesproken over een bierbrouwerij in het plangebied, genaamd ‘’Die Rose’’. In 1679 beschikt de brouwerij over 25 tonnen, wat het de grootste brouwerij van Eindhoven maakt. In de 18e eeuw neemt de bierproductie in Eindhoven af en brouwerij ‘’Die Rose/De Roos’’ stopt in 1816. Nu is het de grote vraag of er nog archeologische resten van de brouwerij in de bodem bewaard kunnen zijn. Om dat aan te tonen zal een veldonderzoek moeten worden uitgevoerd.
We weten dat Eindhoven tijdens de Tweede Wereldoorlog veel schade heeft opgelopen. Ondanks de nabijheid van de Philipsfabrieken en oorlogsschade aan andere panden in de Rechtestraat, heeft het plangebied deze periode doorstaan zonder schade op te lopen. Vervolgens kwam echter de grootschalige modernisering van Eindhoven, waarbij archeologische resten mogelijk zijn vernietigd.
In 1960 wordt in het plangebied een nieuw pand gebouwd. We hebben echter ook geluk. Naar verwachting is er in een deel van het plangebied namelijk sprake van een humeus ophogingspakket van minimaal 3 meter. Dergelijke pakketten bieden doorgaans goede conserveringsomstandigheden voor zowel anorganische als organische archeologische resten. Ook zorgt een dermate dik pakket ervoor dat recente verstoringen de archeologische resten mogelijk niet hebben geschaad. Dit verhoogt de kans dat eventuele archeologische resten bewaard zijn gebleven. Dat is ook iets dat zal moeten worden getoetst door een veldonderzoek.
Afbeelding: Foto uit de periode 1925-1935 met centraal op de foto het witte pand waar voorheen brouwerij De Roos in gevestigd was. Rechts van dit pand het Hof van Holland, met tussen de twee panden in nog een klein poortgebouw van de R.K. Openbare Leeszaal en Boekerij (bron: Regionaal historisch centrum Eindhoven, archiefnummer 66170).