bomen rotonde

Boomzorg: Mycorrhiza’s inzetten bij verplanten van bomen

Mycorrhiza-schimmels, een samenlevingsvorm van schimmels en planten, worden gebruikt bij het aanplanten van bomen, wat zorgt voor optimalisatie.

Bekijk hier het orginele artikel
Soil
Bio-based

Dit artikel is op donderdag 17 september 2020 gepubliceerd in Boomzorg.

Mycorrhiza-schimmels, een samenlevingsvorm van schimmels en planten, worden gebruikt bij het aanplanten van bomen, wat zorgt voor optimalisatie. De schimmels worden ook gebruikt bij het verplanten van bomen. Welke schimmels zijn hiervoor geschikt en worden wereldwijd veel gebruikt?

Ownership
In de tweede editie van dit vakblad zei Pius Floris, tegenwoordig werkzaam bij Plant Health Cure in Oisterwijk, dat bij de aanplant van elke boom mycorrhiza’s gebruikt zouden moeten worden. ‘En bij verplanten is de noodzaak van het gebruik van deze schimmels nog groter!’ zegt hij desgevraagd. ‘Maar die noodzaak wordt helaas niet overal gezien. Je kan niet over de gezondheid en verzorging van bomen praten zonder het over mycorrhiza’s te hebben. Elke boomverzorger en hovenier zou het belang van deze wortelschimmels moeten inzien, maar zij kijken helaas vaak alleen bovengronds en niet onder de grond. Vaak voelen ze zich niet verantwoordelijk voor bomen tijdens of na de aanplant of het verplanten. Onder het motto: “Ik hou me aan het bestek” voelen ze geen ownership, met alle onkosten van dien.’ 

Geplante eik na een jaar zonder mycorrhiza

Geplante eik na een jaar met mycorrhiza

 Beukenhagen
Welke mycorrhiza’s zijn volgens Floris geschikt om te gebruiken? ‘De ectomycorrhiza die als eerste op vrijwel alle naaldbomen, eiken, beuken en andere ectomycorrhiza-soorten gaat groeien, is Telephora terrestris‘, zegt hij. ‘Die komt overal ter wereld veel voor. Het nadeel van deze vorm van ectomycorrhiza is dat deze juist op verstoorde bodems en op kwekerijen goed gedijt, maar vrijwel geen toegevoegde waarde heeft. Daarom adviseren wij om bij aanplant de sporen van de verfstuifzwam te gebruiken. Deze mycorrhiza-soort draagt veel bij aan een betere aanslag en goede weggroei. De verfstuifzwam blijft altijd maar maximaal een half jaar aan de wortels leven. Daarna wordt hij verdrongen door de mycorrhiza-schimmels die in de buurt of regio de overhand hebben. Maar na dat half jaar zijn de bomen en beukenhagen dan wel goed aangeslagen. Ectomycorrhiza’s zijn geen trouwe bondgenoten van bomen. Soms zijn er veel, soms weinig, of ze worden verdrongen door andere soorten. Dat is ook de reden dat in sommige jaren veel paddenstoelen onder bomen staan en in andere jaren niet of andere soorten.’

 

Beukenhagen
Welke mycorrhiza’s zijn volgens Floris geschikt om te gebruiken? ‘De ectomycorrhiza die als eerste op vrijwel alle naaldbomen, eiken, beuken en andere ectomycorrhiza-soorten gaat groeien, is Telephora terrestris‘, zegt hij. ‘Die komt overal ter wereld veel voor. Het nadeel van deze vorm van ectomycorrhiza is dat deze juist op verstoorde bodems en op kwekerijen goed gedijt, maar vrijwel geen toegevoegde waarde heeft. Daarom adviseren wij om bij aanplant de sporen van de verfstuifzwam te gebruiken. Deze mycorrhiza-soort draagt veel bij aan een betere aanslag en goede weggroei. De verfstuifzwam blijft altijd maar maximaal een half jaar aan de wortels leven. Daarna wordt hij verdrongen door de mycorrhiza-schimmels die in de buurt of regio de overhand hebben. Maar na dat half jaar zijn de bomen en beukenhagen dan wel goed aangeslagen. Ectomycorrhiza’s zijn geen trouwe bondgenoten van bomen. Soms zijn er veel, soms weinig, of ze worden verdrongen door andere soorten. Dat is ook de reden dat in sommige jaren veel paddenstoelen onder bomen staan en in andere jaren niet of andere soorten.’

 

‘Er hoeft maar één nieuwe wortel met Treestart in aanraking te komen en de mycorrhiza wordt massaal verspreid via de schimmeldraden’

 

Theezakjes
‘Treestart is een product waar de verfstuifzwam al in zit’, gaat Floris verder. ‘Dat zijn een soort theezakjes die je onder in het plantgat gooit, een soort goodiebags voor de wortels. Er hoeft maar één nieuwe wortel met Treestart in aanraking te komen en de mycorrhiza wordt meteen massaal verspreid via de schimmeldraden. Het is een heel gebruiksvriendelijk product. Bij grote aanplantprojecten van China tot Midden-Afrika wordt Treestart gebruikt bij de aanplant van een- of tweejarige zaailingen.’

‘Een ander product is ‘Treesaver Transplant’, vervolgt Floris. ‘Dat is al ruim twintig jaar een succesvol product bij de serieuze hoveniers en boomverzorgers. Je mengt een zakje met zestig liter van de opvulgrond die wordt gebruikt om het plantgat af te vullen. De resultaten zijn ernaar. Mycordip is ook zo’n product dat heel bekend is bij hoveniers. Het is supergeschikt voor de aanplant van wortelgoed, zoals jonge bomen en hagen. Het middel is universeel toepasbaar voor bomen en plantmateriaal door de combinatie van endo- en ectomycorrhiza. Mycorrhiza-schimmels koloniseren de wortels onder uiteenlopende omstandigheden, waardoor de opnamecapaciteit significant toeneemt en de aanslag beter wordt. Bovendien zijn bomen en heesters met mycorrhiza ongelooflijk droogtebestendig.’

Geplante eik na 10 jaar zonder mycorrhiza (april 2020)

Geplante eik na 10 jaar met mycorrhiza (april 2020)

 

Snelle wortelgroei
Naaktwortelige planten zijn vele malen gevoeliger voor verplanten. Mycordip Universeel vormt een natuurlijke microfilm met bacteriën en schimmels. ‘Tevens zorgt dit product voor een snelle aanslag en nieuwe wortelvorming’, voegt Floris toe. ‘Humuszuren en zeewierextracten stimuleren een snelle wortelgroei. De combinatie van mycorrhiza en rhizobacteriën herstelt de essentiële biologie in plantgaten, die is verstoord door grondbewerkingen. Onderzoeken tonen aan dat groeiverschillen op lange termijn significant zijn. Dit komt door het grotere opnamebereik, de nutriëntendichtheid en de toegang tot het capillaire water.’
‘Als je in het algemeen en bij verplanten kijkt naar de verschillen tussen bomen waarbij wel en niet mycorrhiza’s zijn gebruikt, zie je overduidelijk verschillen’, vertelt Floris.

 

Mycordip Universeel vormt een natuurlijke microfilm met bacteriën en schimmels


Droogte
‘Ik hoor vaak hardnekkige geruchten’, zegt Floris. ‘Bijvoorbeeld dat het gebruik van mycorrhiza bij aanplant of verplanting geen zin heeft omdat mycorrhiza’s selectief zijn. Echt waar? Leg mij dan eens uit hoe het kan dat er meer dan 3000 soorten ectomycorrhiza zijn die met letterlijk twaalf boomsoorten groeien. En hoe kan het dat minder dan honderd soorten endomycorrhiza selectief moeten zijn op meer dan 460.000 plantensoorten? Ik wil best de discussie aangaan, maar dit soort discussies wordt vaak gevoerd om niet te hoeven veranderen. Ik hoef voor mijn werk alleen maar verstand te hebben van wortels en grond. Er is geen enkel organisme op aarde dat iets in zijn eentje kan. Dat geldt ook voor planten. Mycorrhiza in of aan wortels is net zo normaal als bladgroen in het blad. Maar zolang dat niet goed begrepen wordt, blijven we te maken hebben met hoge en kostbare inboet en blijven we de toenemende droogte de schuld geven.’

 

‘Als een boom aan lange boompalen staat, blijft de wortelgroei dramatisch achter’

 

Snoeistrak
Tot slot geeft Pius het volgende advies: plant bomen nooit aan met lange boompalen. ‘Als een boom aan lange boompalen staat, blijft de wortelgroei dramatisch achter; dat is bewezen. Daardoor is er minder opnamecapaciteit en moet de boom dus vaker water krijgen. Doordat de boom wordt vastgehouden, besteedt deze geen energie aan de wortel- en stamontwikkeling. De groei-energie wordt dan benut voor de kruingroei. Als de lange palen na vijf jaar worden weggehaald, waait de boom snel scheef. Voor bomen geldt ook: functie maakt weefsel. Bomen moeten snoeistrak tussen twee of drie korte boompaaltjes staan die consequent na twee jaar moeten worden weggehaald. Er zijn zoveel meningen over boompalen. En nee, bomen zijn daardoor niet vandalismegevoeliger. Integendeel zelfs!’

 

  • Nederlands
  • English
  • Deutsch
  • Francais